Najważniejsze zmiany w zakresie składki zdrowotnej w 2025 r. obejmują:

• obniżenie wysokości minimalnej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacanej przez przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej lub podatkiem liniowym.

W przypadku  przedsiębiorców stosujących zasady opodatkowania według skali podatkowej lub podatkiem liniowym w okresie roku składkowego obejmującego okres od 1 lutego 2025 r. do 31 stycznia 2026  r., minimalna:

• miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 75 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego,
• roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie może być niższa niż kwota stanowiąca iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w 2025 r. i 75 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego.

W przypadku przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym minimalna wysokość składki miesięcznej i rocznej w tym okresie nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9 proc. minimalnej podstawy wymiaru.

Obowiązujące od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł. Zatem minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi:

75 proc. x 4666 zł = 3499,50 zł.

• obniżenie wysokości podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacanej przez przedsiębiorców stosujących kartę podatkową.

W przypadku  przedsiębiorców, którzy stosują opodatkowanie w formie karty podatkowej, miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za okres od 1 stycznia 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. wynosi 75 proc. minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku kalendarzowego, czyli w dniu 1 stycznia 2025 r.

Zatem miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla tych przedsiębiorców wynosi:

75 proc. x 4666 zł = 3499,50 zł.

• wyłączenie z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłacanej przez przedsiębiorców, przychodów ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Od 1 stycznia 2025 r. w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, dla celów ustalania przychodu/dochodu, na podstawie którego ustalana jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, nie uwzględnia się przychodów i kosztów uzyskania związanych z odpłatnym zbyciem środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

W przypadku osób opodatkowanych według skali lub podatkiem liniowym ustalających podstawę wymiaru składki na podstawie dochodu z miesiąca poprzedniego, wyłączenie to będzie miało zastosowanie do składek należnych za okres od 1 lutego 2025 r.

Uwaga: W ramach rocznego rozliczenia składki zdrowotnej przedsiębiorcy będą mogli zdecydować o uwzględnieniu w rocznej podstawie wymiaru składki, począwszy od rozliczenia rocznego za 2025 r., osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów, związanych z odpłatnym zbyciem środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, poprzez złożenie oświadczenia w dokumencie rozliczeniowym.

Przy takiej decyzji, w przypadku ustalania dochodu przy zbyciu składników majątku, na potrzeby składki zdrowotnej, odpowiednio kalkulowany dochód nie jest powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r. W konsekwencji odpisy te pomniejszają dochód stanowiący podstawę wymiaru składki zdrowotnej.

• kasowy PIT a podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Od 1 stycznia 2025 r. przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, dla celów ustalania przychodu/dochodu, na podstawie którego ustalana jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, uwzględnią przepisy dotyczące metody kasowej ustalania przychodu podatkowego.

W przypadku wyboru metody kasowej rozliczania przychodów przedsiębiorca zobowiązany jest uwzględniać dla celów ustalania wysokości przychodu/dochodu, na podstawie którego ustalana jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, również przychody i poniesione koszty uzyskania w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Ci przedsiębiorcy, którzy nie będą stosować metody kasowej, nadal dla celów wyliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne wyłączą przychody i koszty uzyskania za okres zawieszenia działalności gospodarczej.

• wysokość kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów lub odliczanej od dochodu w podatku liniowym.

Wysokość kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej w roku podatkowym, na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów  lub odliczanej od dochodu w 2025 r. nie może przekroczyć 12 900 zł.

Podstawa prawna:

• art. 35 ustawy z 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r., poz. 807)
• rozporządzenie Rady Ministrów z 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. (Dz. U. z 2024 r., poz. 1362)
• ustawa z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1915)
• obwieszczenie Ministra Finansów z 17 grudnia 2024 r. w sprawie wysokości kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów lub odliczanej od dochodu, w roku 2025 (M. P. z 2024 r., poz. 1084)

Dodatkowe informacje: https://www.zus.pl/-/zmiany-w-sk%C5%82adce-zdrowotnej-op%C5%82acanej-przez-przedsi%C4%99biorc%C3%B3w-od-1-stycznia-2025-r.?redirect=%2F

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, świadczeń w zbiegu, czyli emerytury i renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ale jedno z tych świadczeń pobierane jest tylko w określonym procencie.

W okresie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. uprawnionej wdowie lub wdowcowi do renty rodzinnej oraz do emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej, będzie wypłacane, zależnie od wyboru:

• 100 proc. przysługującej renty rodzinnej oraz 15 proc. własnego świadczenia

albo

• 100 proc. przysługującego własnego świadczenia oraz 15 proc. renty rodzinnej.

Jeśli zostanie wybrane 100 proc. renty rodzinnej i osoba ma przyznane prawo do emerytury i okresowej emerytury kapitałowej, to zostanie jej wypłacone 15 proc. emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i 15 proc. okresowej emerytury kapitałowej.

Od 1 stycznia 2027 r. będzie wypłacane, zależnie od wyboru:

• 100 proc. przysługującej renty rodzinnej oraz 25 proc. własnego świadczenia

albo

• 100 proc. przysługującego własnego świadczenia oraz 25 proc. renty rodzinnej.

Jeśli zostanie wybrane 100 proc. renty rodzinnej i osoba ma przyznane prawo do emerytury i okresowej emerytury kapitałowej, to zostanie jej wypłaconej 25 proc. emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i 25 proc. okresowej emerytury kapitałowej.

Weryfikacja wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu

Rada Ministrów dokona w 2028 r. weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu w celu oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia, uwzględniając na tle sytuacji społeczno-gospodarczej kraju sytuację dochodową grup osób uprawnionych do wypłaty świadczeń w zbiegu.

Komu będzie wypłacana renta rodzinna łącznie z własnym świadczeniem?

Osoba uprawniona ma prawo do wypłaty świadczeń w przypadku spełnienia wszystkich poniższych warunków:

• ma co najmniej 60 lat (jeśli jest kobietą) i 65 lat (jeśli jest mężczyzną),
• do dnia śmierci małżonka (lub małżonki) pozostawała z nim (lub z nią) we wspólności małżeńskiej,
• nabyła prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu, w którym ukończyła 55 lat, jeśli jest kobietą lub ukończyła 60 lat, jeśli jest mężczyzną,
• nie jest obecnie w związku małżeńskim.

Wypłata świadczeń w zbiegu ustanie z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego.

Łączenie renty rodzinnej z rentą z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego

Jeżeli osoba oprócz prawa do renty rodzinnej i emerytury ma prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, to na wniosek tej osoby możliwa jest wypłata:

• w okresie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.:

- 100 proc. przysługującej renty rodzinnej, 15 proc. emerytury i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego

albo

- 100 proc. przysługującej emerytury, 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego i 15 proc. renty rodzinnej

albo

- 100 proc. przysługującej renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 50 proc. emerytury i 15 proc. renty rodzinnej,

• w okresie od 1 stycznia 2027 r.:

- 100 proc. przysługującej renty rodzinnej, 25 proc. emerytury i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego

albo

- 100 proc. przysługującej emerytury, 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego i 25 proc. renty rodzinnej

albo

- 100 proc. przysługującej renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 50 proc. emerytury i 25 proc. renty rodzinnej.

Wypłata świadczeń

Ustalenie zbiegu świadczeń oraz ich wypłata będą następowały na wniosek osoby uprawnionej.

Prawo do świadczeń w zbiegu i ich wypłaty lub wyłącznie ich wypłaty powstanie nie wcześniej niż od dnia 1 lipca 2025 r.

Osoby, które spełniają warunki do wypłaty świadczeń mogą składać wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń od dnia 1 stycznia 2025 r. W przypadku wniosków złożonych do dnia 30 czerwca 2025 r. prawo do wypłaty świadczeń w tym zbiegu powstanie z dniem 1 lipca 2025 r.

Limit połączonych świadczeń

Wysokość sumy świadczeń, nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury. Do limitu wliczane są świadczenia, które wypłacają instytucje zagraniczne oraz świadczenia i dodatki o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane na podstawie ustawy emerytalnej lub na podstawie odrębnych przepisów.

Jeżeli suma wypłacanych świadczeń będzie wyższa niż trzykrotność najniższej emerytury, świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia (decyzję wydaje organ rentowy albo organ emerytalny dokonujący pomniejszenia).

W przypadku przekroczenia kwoty trzykrotności kwoty najniższej emerytury, świadczenia ulegają pomniejszeniu o kwotę przekroczenia według kolejności:

- świadczenia finansowane z budżetu państwa:

• świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
• świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
• inne świadczenia,

- świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,

- świadczenia finansowane z Funduszu Pracy,

- świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych,

- świadczenia finansowane z Funduszu.

Co zrobić, by otrzymać rentę wdowią?

W celu przyznania połączonego świadczenia należy złożyć Wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD). Wniosek jest dostępny w placówkach ZUS i elektronicznie na PUE/eZUS od 1 stycznia 2025 r.

https://www.zus.pl/documents/10182/12636166/2612_24+ERWD_do+druku.pdf/4ebad592-4762-6f4e-1bc5-e996c19d573b?t=1735650653453

Podstawa prawna:

• ustawa z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 1243)

1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Pracodawcy, którzy składali wnioski o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych będą otrzymywać wyższe miesięczne dofinansowanie na takich pracowników. O szczegółach poniżej.

Nowe kwoty dofinansowań

Zgodnie z ustawą zmieniającą, dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych będzie przysługiwać w następujących kwotach:

• 2760 zł (wcześniej: 2400 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczanych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• 1550 zł (wcześniej: 1350 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczanych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
• 575 zł (wcześniej: 500 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczanych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Inne kwoty dofinansowań będą przysługiwać w przypadku pracowników niepełnosprawnych z orzeczonymi schorzeniami szczególnymi, jak choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe czy epilepsja oraz niewidomi. Powyżej wskazane kwoty dofinansowań w stosunku do tych pracowników zostaną bowiem powiększone o:

• 1380 zł (wcześniej: 1200 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• 1035 zł (wcześniej: 900 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
• 690 zł (wcześniej: 600 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Możliwa korekta wsteczna

Art. 2 ustawy zmieniającej przewiduje, że kwotę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego obowiązującą od dnia wejścia w życie ustawy z 5 grudnia stosuje się po raz pierwszy do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres od lipca 2024 r. Oznacza to, że pracodawca zatrudniający pracowników, do których wynagrodzeń przysługuje dofinansowanie, może złożyć korekty wniosków o wypłatę miesięcznego dofinansowania za dany miesiąc oraz korekty miesięcznych informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu, stopniach i rodzaju niepełnosprawności pracowników, na których przysługuje dofinansowanie.

Termin składania wniosków

Wnioski z nowymi kwotami oraz korekty wniosków za rok 2024 można składać w Systemie Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR) od 1 stycznia 2025 r. (w praktyce od 2 stycznia z uwagi na dzień wolny). Również wnioski papierowe można składać od tej daty.

Co istotne, PFRON zamieścił na swojej stronie internetowej informację, że korekty od 1 lipca 2024 r. pracodawcy składają na takich samych zasadach co wszystkie korekty związane z załącznikiem INF-D-P, tj. korekta powinna obejmować cały komplet dokumentów:

• wniosek Wn-D,
• załącznik (załączniki) INF-D-P oraz
• załącznik INF-O-PP lub INF-O-PR (jeśli jest wymagany dla danego pracodawcy).

PFRON wskazał również, że w przypadku wniosków składanych za pośrednictwem SODiR, system sam uwzględnia nowe kwoty dofinansowania w załączniku po wpisaniu etatu pracownika w odpowiednim stopniu niepełnosprawności. Natomiast w przypadku wniosków papierowych wnioskodawca musi sam uzupełnić odpowiednią kwotę dofinansowania.

Podstawa prawna:

• art. 1-3 ustawy z 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1961)

1 stycznia 2025 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Nowa klasyfikacja, wprowadzana przedmiotowym rozporządzeniem, zastąpiła dotychczasową, która obowiązywała od 2007 r. Potrzeba zmian wynikała między innymi z modyfikacji wprowadzonych w klasyfikacji na poziomie unijnym, a także była podyktowana koniecznością dostosowania kodów PKD do realiów technologicznych oraz społecznych, które pojawiły się w ostatnich latach w gospodarce.

Zgodnie z rozporządzeniem, równocześnie ze stosowaniem nowej klasyfikacji, obowiązującej od 2025 r. w statystyce, ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości, a także w urzędowych rejestrach i systemach informacyjnych administracji publicznej można stosować klasyfikację PKD 2007 do działalności oznaczonej zgodnie z tą klasyfikacją przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2026 r. Oznacza to, że przedsiębiorcy nie mają obowiązku natychmiastowej aktualizacji kodów PKD zarówno w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jak i w Krajowym Rejestrze Sądowym, ale mają na zaktualizowanie PKD 2 lata licząc od 1 stycznia 2025 r. – czyli do 31 grudnia 2026 r.

Podmioty, które po 1 stycznia 2025 r. złożą wniosek o wpis do CEIDG lub KRS, lub w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej, mają obowiązek stosowania klasyfikacji PKD 2025.

Podmioty wykonujące działalność, które po dniu wejścia w życie rozporządzenia wprowadzającego nową klasyfikację PKD złożyły wniosek o zmianę wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, równocześnie ze stosowaniem klasyfikacji PKD 2025 mogą stosować klasyfikację PKD 2007 do działalności oznaczonej zgodnie z tą klasyfikacją przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, jednak nie dłużej niż do dnia dokonania zmiany w CEIDG.

Co jeszcze nowego?

Jednocześnie podmioty wpisane do KRS lub krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, które po 1 stycznia 2025 r., a przed 31 grudnia 2026 r. złożyły wniosek o zmianę wpisu w zakresie dotyczącym zmiany przedmiotu działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności, stosują PKD 2025.

Rozporządzenie wskazuje również, że podmioty, które we wpisie jako oznaczenie przedmiotu działalności wskazały PKD 93.29.Z (czyli pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna według PKD 2007) i które po 1 stycznia 2025 r. nie złożyły wniosku o zmianę wpisu w zakresie przedmiotu działalności w CEIDG, KRS lub w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej, mogą stosować ten kod, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2025 r.

Z przepisów przejściowych wynika, że do wniosków o wpis w CEIDG lub w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej, złożonych przed 1 stycznia 2025 r., stosuje się przepisy dotychczasowe – tj. PKD 2007. Podobnie do postępowań o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym albo o zmianę wpisu w zakresie dotyczącym przedmiotu działalności w tym rejestrze, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia w sprawie nowej klasyfikacji PKD, stosuje się dotychczas obowiązujące przepisy. Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy złożyli wnioski jeszcze w roku 2024, ale rozpatrzone one zostały lub zostaną już w roku 2025, mogą stosować klasyfikację PKD 2007 oraz przepisy wówczas obowiązujące.

Podstawa prawna:

• rozporządzenie Rady Ministrów z 18 grudnia 2024 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. z 2024 r., poz. 1936)

Przepis kodeksu pracy nakazujący pracodawcom przechowywanie dokumentacji pracowniczej przez cały okres zatrudnienia pracownika i 10 lat po ustaniu zatrudnienia jest sprzeczny z unijnym rozporządzeniem RODO i niezasadny, jeśli weźmie się pod uwagę regulację k.p. mówiącą o 3-letnim terminie przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy. Prawnicy zgadzają się, że wymaga on pilnej zmiany.

Więcej na ten temat w bezpłatnym serwisie Prawo.pl >>