Przedsiębiorcy w prowadzonych działalnościach gospodarczych nie wyobrażają sobie funkcjonowania bez samochodu – czy to będącego ich własnością, czy używanego na podstawie umowy leasingu bądź najmu. W podatku dochodowym muszą wówczas pamiętać o limitach, w ramach których mogą zaliczać odpisy amortyzacyjne czy raty leasingowe do kosztów uzyskania przychodów. I chociaż do pewnych rzeczy już się przyzwyczaili, od 1 stycznia 2026 r. czeka ich zmiana właśnie w zakresie tych limitów – niekoniecznie korzystna. 

Aktualne limity

Obecnie do kosztów uzyskania przychodów podatnik nie zaliczy odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę: 

• 225 000 zł – w przypadku samochodów elektrycznych oraz napędzanych wodorem,
• 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.  

Takie same limity dotyczą wartości samochodu w leasingu bądź użytkowanego na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

Ważne! Wartość pojazdu to wartość określona w dowodzie zakupu (np. fakturze, umowie).

Istotna zmiana

Od 1 stycznia 2026 r. będą obowiązywały trzy limity, zależne od rodzaju napędu i emisji CO2:

• 225 000 zł – dla samochodów elektrycznych i napędzanych wodorem,
• 150 000 zł – dla aut spalinowych, których emisja CO(2) wynosi poniżej 50g/km oraz  wprowadzone do środków trwałych przed 1 stycznia 2026 r.,
• 100 000 zł – dla aut spalinowych, których emisja CO(2) jest równa lub wyższa niż 50 g na kilometr.

Powyższe limity dotyczyć będą zarówno amortyzacji samochodów osobowych, jak i umów leasingowych (a dokładnie wysokości rat leasingowych, które mogą stanowić koszty uzyskania przychodu).  

Zgodnie z przepisami przejściowymi, do pojazdów wprowadzonych do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych przed 1 stycznia 2026 r. będą jednak miały zastosowanie przepisy dotychczasowe.

Ważne! Podatnicy, którzy zakupią pojazd i wprowadzą go do ewidencji środków trwałych do końca 2025 r., będą mogli stosować dotychczasowe limity – bez ograniczenia do 100 000 zł dla aut spalinowych.

Zakup jeszcze w 2025 r. 

Warto rozważyć zatem nabycie samochodu osobowego jeszcze w 2025 r. Jest tu jednak haczyk – w przypadku podatników, którzy dokonają transakcji na koniec roku lub u których zakup auta nie będzie wynikał z faktycznych potrzeb firmy, organy podatkowe mogą uznać, że celem działania była wyłącznie korzyść podatkowa – co prowadzi do konieczności raportowania schematu podatkowego.

Ważne! Parametry emisji dwutlenku węgla CO(2) dla pojazdów będzie ustalany na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEPiK), pochodzących z dokumentów homologacyjnych.

To właśnie na podstawie tych informacji będzie wiadomo, do jakiego limitu podatnik będzie mógł dokonywać amortyzacji (lub zaliczać wartość rat leasingowych) do kosztów uzyskania przychodów.  

Podsumowując zmiany wprowadzane w zakresie limitów amortyzacyjnych, nie są one korzystne dla podatników. Mają na celu rozpowszechnienie pojazdów elektrycznych. Ustawodawca nie wziął jednak pod uwagę małych firm, dla których zakup lub leasing samochodu elektrycznego nie zawsze jest możliwy – bariera finansowa dla takich przedsiębiorców może być nie do przeskoczenia. Przedsiębiorcy, którzy zastanawiali się zatem nad leasingiem bądź zakupem nowego samochodu, powinni rozważyć, czy nie dokonać transakcji jeszcze w tym roku – w przyszłym bowiem korzyści podatkowe mogą okazać się znacząco mniejsze.

Podstawa prawna: 

• art. 3, art. 30 ustawy z 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o elektromobilności o paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2269 ze zm.)

Przedsiębiorca, który planuje rozwinąć firmę w innej branży i dopiero zaczyna ponosić koszty z tym związane, może je również ujmować w kosztach uzyskania przychodu. Tak wynika z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 lipca 2025 r. Wniosek dotyczył wydatków związanych z uzyskaniem patentu żeglarskiego.

Z pytaniem do dyrektora Krajowej Izby Skarbowej zgłosił się podatnik działający w branży informatycznej, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Postanowił uzyskać uprawnienia pozwalające mu na wykonywanie funkcji skippera (kapitana jachtu), by móc rozwijać się w zupełnie innej niż dotychczasowa branża (żeglarskiej) oraz osiągać z tego tytułu przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Podkreślił we wniosku, że uzyskanie patentu pozwoli mu na nawiązywanie odpłatnej współpracy jako skipper z podmiotami gospodarczymi, które zajmują się organizacją rejsów komercyjnych.

Wydatki na rozwój nowego kierunku

W związku z planowanym rozwojem wnioskodawca wskazał, że ponosi wydatki związane z zakupem rejsu szkoleniowego (jest to niezbędne do ukończenia kursu), ale również biletów lotniczych, lokalnego transportu, noclegów - które to wydatki są niezbędne do przybycia na miejsce kursu. Rejsy muszą odbywać się na wodach morskich, a te, w których brał udział, miały miejsce na Oceanie Atlantyckim i Morzu Śródziemnym. Dodatkowe wydatki, jakie poniósł w związku z rejsami, to m.in. zakup odzieży specjalistycznej oraz niezbędnych akcesoriów, które są konieczne do ochrony życia i zdrowia. Co prawda nie posiadają one logo firmy podatnika, ale nie będą używane do innych celów niż działalność gospodarcza. 

Podatnik miał wątpliwość, czy poniesione wydatki w związku z kursem żeglarskim, takie jak rejsy szkoleniowe, noclegi, bilety lotnicze, odzież czy sprzęt, będą stanowić u niego koszty uzyskania przychodu w prowadzonej działalności (do tej pory programistycznej). Jego zdaniem tak będzie, ponieważ mają one bowiem bezpośredni wpływ na możliwość uzyskiwania przychodów w ramach działalności gospodarczej z tytułu pełnienia funkcji kapitana statku.

Organ przychylny dla podatnika

Dyrektor KIS zgodził się z takim stanowiskiem przedsiębiorcy. Przede wszystkim wskazał, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wymienionych wprost jako niestanowiące kosztów podatkowych.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Jest to definicja ogólna, w związku z czym każdy przypadek podlega indywidualnej ocenie pod kątem możliwości zakwalifikowania go do kosztów podatkowych, tj. m.in. czy służy przede wszystkim prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.
 
Ważne! To do podatnika należy wykazanie związku między ponoszonymi wydatkami a prowadzoną działalnością gospodarczą.

Związek przyczynowo-skutkowy

Organ w uzasadnieniu uznał, że wydatki ponoszone przez podatnika na poczet uzyskania patentu żeglarza i prowadzenia działalności w zakresie pasażerskiego transportu wodnego, związane z zakupem rejsów szkoleniowych, biletów lotniczych, lokalnego transportu, noclegów oraz specjalistycznej odzieży i akcesoriów pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z istniejącym źródłem przychodów, są ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, a ponadto nie znajdują się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Tym samym należy uznać – zgodnie ze stanowiskiem podatnika – że mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z przepisami ustawy o PIT. Są to wydatki ściśle związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych oraz zdobywaniem wiedzy i umiejętności w zakresie rejsów żeglarskich, które będą potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej. Dlatego też mogą stanowić koszty podatkowe.

Zależy od konkretnego przypadku

Z powyższej interpretacji wyraźnie wynika, że w niektórych przypadkach także rejsy jachtami mogą stanowić koszty podatkowe – i to mimo prowadzenia w aktualnym czasie działalności w innej branży. Jednak – jak również zostało podkreślone w interpretacji – każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny, bo każdy jest inny, i nie można z automatu zaliczać do kosztów podatkowych wszystkich zagranicznych wyjazdów i wycieczek jachtami.

Interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 lipca 2025 r., znak: 0113-KDIPT2-1.4011.408.2025.3.DJD

Ustawa o PIT zostawia pracodawcom swobodę co do formy przekazywania pracownikom informacji PIT-11. Można to zrobić np. przez internetowy system kadrowo-płacowy (np. portal pracowniczy), pocztą, mailem, czy osobiście w siedzibie firmy - wyjaśnia Ministerstwo Finansów. Natomiast do urzędu skarbowego trzeba przesłać PIT-11 w formie elektronicznej.

Więcej w bezpłatnym serwisie Prawo.pl>>

Przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą w miejscu swojego zamieszkania, wykorzystując w tym celu całe mieszkanie albo jego część. Czy i jak może ująć związane z tym koszty w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

Zgodnie z ogólną zasadą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem ustawowo wyłączonych. Kosztami uzyskania przychodów będą więc wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ważne! Związek pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła trzeba oceniać zawsze indywidualnie, w stosunku do każdego wydatku z osobna.

Część związana z działalnością 

Jeżeli działalność gospodarcza prowadzona jest w mieszkaniu, to przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w działalności gospodarczej: 

• wydatki na czynsz,
• wydatki na media,
• część odsetkową raty kredytu,

ale tylko w części, w jakiej ten wydatek związany jest z działalnością gospodarczą.

Wydatki na czynsz czy media ponoszone przez przedsiębiorców, którzy zarejestrowali działalność w mieszkaniu, nie są co do zasady wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 23 ustawy o PIT.

Ważne! Ustawa o PIT nie uzależnia możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków poniesionych na czynsz czy media od wyodrębnienia pomieszczenia, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza.

Potwierdza to interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Izby Skarbowej wydana 21 grudnia 2017 r. (znak: 0114-KDIP3-1.4011.361.2017.1.ES).

Czynsz za lokal

W przypadku uznania za koszty uzyskania przychodów części czynszu za mieszkanie, przy kalkulacji zastosowanie może mieć współczynnik określający udział części mieszkania wykorzystywanej na działalność gospodarczą w całości powierzchni mieszkania.

Przykład: Przedsiębiorca w mieszkaniu o powierzchni 60 m(2) wykorzystuje na cele prowadzonej działalności gospodarczej jeden pokój o powierzchni 6 m(2). Miesięczny czynsz za mieszkanie opłaca w wysokości 800 zł. Do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć:
(6 m(2) / 60 m(2) x 100%) x 800 zł = 10% x 800 zł = 80 zł. 

Opłaty za media

W przypadku wydatków z tytułu mediów – takich jak energia elektryczna, woda, ścieki, gaz – które również mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, jeśli związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą, zasadne jest zamontowanie osobnych liczników warunkujących pomiar wykorzystania.

 
Wydatki na telefon i internet

W przypadku wydatków na telefon możliwe jest wyodrębnienie – na podstawie bilingów – kosztów rozmów związanych z działalnością gospodarczą, które mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Możliwy jest również zakup telefonu wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Wówczas abonament i rozmowy telefoniczne mogą stanowić koszty uzyskania przychodów jako związane z działalnością gospodarczą.

Możliwy jest również zakup / założenie internetu w mieszkaniu na cele związane z działalnością gospodarczą. Ponoszone wydatki, których wysokość wynika z faktur wystawionych na działalność gospodarczą przedsiębiorcy, mogą wówczas stanowić koszty uzyskania przychodów w całości.

Odsetki od kredytu na zakup mieszkania

Płacone odsetki od kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup mieszkania, które w późniejszym okresie w części zostaje wykorzystane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to części, w jakiej przypadają na powierzchnię wykorzystywaną na cele działalności gospodarczej.
 
Ważne! Kosztów uzyskania przychodów nie stanowi amortyzacja mieszkania lub amortyzacja części mieszkania (w przypadku wprowadzenia do ewidencji środków trwałych).

Podatek od nieruchomości

Jeżeli przedsiębiorca przeznaczy określoną powierzchnię mieszkania do celów prowadzonej działalności gospodarczej, powinien liczyć się z koniecznością regulowania podatku od nieruchomości według wyższych stawek.
 
Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie:

• od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 1,38 zł od 1 m(2) powierzchni,
• od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 34 zł od 1 m(2) powierzchni użytkowej.

Jeżeli prowadzenie działalności gospodarczej nie wpływa znacząco na warunki korzystania z lokalu mieszkalnego, to można prowadzić w nim działalność bez dodatkowych formalności (np. działalność informatyka pracującego wyłącznie przy laptopie w pokoju czy w kuchni swojego mieszkania). Jeśli zaś rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej wymaga zmiany warunków korzystania z części lokalu mieszkalnego (np. adaptacja pokoju na gabinet lekarski), może pojawić się konieczność zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania do właściwego urzędu gminy lub miasta i opłacania podatku od nieruchomości według wyższych stawek.

Kwota podatku od nieruchomości wzrośnie, gdy część mieszkania, np. jeden pokój, zostanie przeznaczona wyłącznie na cele związane z działalnością gospodarczą, nawet bez remontu czy przebudowy lokalu / budynku.
 
Ważne! Podatek od nieruchomości od części mieszkania, którą przedsiębiorca przeznaczy na działalność gospodarczą, można rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów.

Ujęcie w księdze na podstawie dowodów wewnętrznych

Na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów (wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne). Takie dowody dotyczą m.in. wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą. Podstawą do sporządzenia takiego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele.

 
Podstawa prawna:

• art. 22, art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 ze zm.)
• art. 5 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 707)
• obwieszczenie ministra finansów z 25 lipca 2024 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2025 (M.P. z 2024 r., poz. 716)
• § 13 rozporządzenia ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. z 2019 r., poz. 2544 ze zm.)
   

Mechanizm podzielonej płatności (split payment), uregulowany w art. 108a ustawy o VAT, od momentu jego wprowadzenia 1 lipca 2018 r., wywołuje liczne wątpliwości praktyczne i interpretacyjne, zwłaszcza w kontekście jego relacji z innymi gałęziami prawa, w tym z przepisami prawa upadłościowego. Szczególnie istotne spory rodzi kwestia możliwości wykorzystania środków zgromadzonych na rachunku VAT przez syndyka masy upadłościowej na cele postępowania upadłościowego.

Więcej w bezpłatnym serwisie Prawo.pl>>

Przedsiębiorca nie zatrudni zleceniobiorcy bez obciążeń składkowych w ZUS, gdy ta osoba – choć jest pracownikiem innej firmy – pozostaje tam na urlopie bezpłatnym. Potwierdza to ZUS, m.in. w interpretacji wydanej 13 października 2022 r. (znak: WPI/200000/43/1080/2022). 

Obowiązek ubezpieczeń społecznych zleceniobiorców wynika z art. 6 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jednak w pewnych stanach faktycznych ustawodawca przewiduje odstępstwa od tego obowiązku. Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy zleceniobiorcy jest zatrudniony u innego przedsiębiorcy i występuje tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych. Jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest co najmniej równa minimalnemu wynagrodzeniu, pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym tylko z tytułu etatu. Z umowy zlecenia można się wówczas zgłosić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie. 

Urlop bezpłatny – nie ma składek

Z przepisów kodeksu pracy wynika, że urlop bezpłatny jest udzielany na pisemny wniosek pracownika. Urlopu tego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W tym czasie pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, od którego opłacane byłyby składki na jego ubezpieczenia w ZUS. 

Stanowisko organu

W stanie faktycznym przedsiębiorca, który zamierzał zatrudnić zleceniobiorcę, uważał, że ta osoba nie będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym, ponieważ jest zatrudniona w innym przedsiębiorstwie. Obecnie pozostaje co prawda na urlopie bezpłatnym, gdzie jest przestój, ale nadal jest pracownikiem tej firmy.

ZUS nie uznał tej argumentacji. Wskazał, że osoba spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z tytułu stosunku pracy oraz innych tytułów, jest obejmowana tymi ubezpieczeniami ze stosunku pracy, jeżeli:

• w umowie o pracę ma zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie,
• w razie braku zagwarantowania co najmniej minimalnego wynagrodzenia (w przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy) – jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie. 

ZUS przypomniał, że w okresie urlopu bezpłatnego pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym i brak jest obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Podkreślił, że w art. 6 ust. 1 ustawy systemowej nie ujęto urlopu bezpłatnego jako obowiązkowego tytułu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Finalnie ZUS uznał, że w okresie przebywania przez pracownika na urlopie bezpłatnym nie zachodzi obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy (u pracodawcy, który udzielił tego urlopu). Powstaje wówczas obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia zawartej z (innym) przedsiębiorcą.

W konsekwencji przedsiębiorca powinien, jako płatnik składek, zgłosić do ubezpieczeń społecznych zleceniobiorcę i odprowadzać za niego składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu zawartej z nim umowy. 

Podstawa prawna:

• art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1-1a, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 350 ze zm.) 

ZUS wydał 4 lipca 2025 r. (znak: DI/200000/43/628/2025) ciekawą interpretację dotyczącą braku obowiązku składkowego dla małoletnich przedsiębiorców.

Prawna samodzielność 

Przepisy prawne, w tym kodeks cywilny, definiują różne aspekty związane z aspektem wieku i samodzielności prawnej osób nieletnich: 

• wedle art. 10 k.c. pełnoletnim jest osoba, która ukończyła 18 lat,
• wedle  art. 15 k.c. ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli 13 lat oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo,
• wedle art. 17 k.c. do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego.

Oznacza to, że osoba fizyczna, która nie ukończyła 18 lat, w wielu sytuacjach nie może być samodzielna. Szczególnie ma to znaczenie w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej.

Definicja ustawowa przedsiębiorcy

Ustawa prawo przedsiębiorców nie zakazuje prowadzenia działalności gospodarczej nieletnim. W praktyce jednak taka możliwość dotyczy tylko osób, które ukończyły 13 lat.

Przepis art. 4 tej ustawy stanowi ogólnie, że:

• przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą,
• przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Nieletni a składki

Z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych jest zamknięty (art. 6). Wśród tytułów do tych ubezpieczeń jest m.in. prowadzenie pozarolniczej działalności.

Stanowisko ZUS  

W stanie faktycznym, który oceniał ZUS, przedsiębiorca był małoletni. W ramach analizy prawnej ZUS zwrócił uwagę na istotne kwestie:

• nawiązał do ww. przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
• przyjął, że przedsiębiorca posiadający wpis do CEIDG z zasady posiada status przedsiębiorcy, czego konsekwencją jest obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako osoba prowadzająca działalność gospodarczą,
• zwrócił również uwagę na przepisy kodeksu cywilnego, w tym ww. art. 15 i art. 17, akcentując, że przepisy regulujące zdolność do czynności prawnych mają znaczenie dla oceny, czy osoba nieposiadająca pełnej zdolności prawnej może uzyskać status przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców.

W dalszej analizie ZUS powołał się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 kwietnia 2009 r. (sygn. akt VI Ca 1083/08), w którym stwierdzono, że prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę wiąże się z dokonywaniem czynności prawnych przekraczających art. 14 § 2 k.c. i wymaga posiadania przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną pełnej zdolności do czynności prawnych.

Finalnie ZUS wskazał, że od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej do dnia uzyskania pełnoletniości małoletni przedsiębiorca:

• nie podlega ubezpieczeniom społecznym,
• nie ciąży na nim obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Podstawa prawna:

• art. 4  ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 236 ze zm.)
• art. 6 ust. 1, art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 350 ze zm.)